قانون واردات با ارز حاصل از صادرات باعث شده صادرکنندگان به جای ارائه ارز حاصل از واردات در سامانه نیما، گوشیهای بیکیفیت، ریفربیشد و ریپک وارد کنند.
سال گذشته بود که اعلام شد ارز لازم برای واردات گوشیهای بالای ۶۰۰ دلار از محل صادرات خود تأمین شود. در همان مقطع انتقاداتی نسبت به این موضوع مطرح شد و بسیاری از کارشناسان اعتقاد داشتند این کار پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت.
یکی از چالشهای مهم در این زمینه نامشخص بودن مبنای قیمتگذاری این ارز بود که مشخص نبود با ارز نیمایی محاسبه میشود یا ارز سامانه سنا و یا نرخ ارز در بازار آزاد. هرچند بهتازگی سازمان حمایت از مصرفکنندگان اعلام کرده که سامانه سنا مبنای قیمتگذاری برای این ارز است اما حالا رئیس اتحادیه خدمات تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی مشهد اعلام کرده که این صادرکنندگان، وارد کردن گوشی به کشور را به ارائه ارز حاصل از صادرات ترجیح میدهند.
احسانالدین تقیزاده با اعلام این خبر به ایسنا گفته است: «در خصوص گوشیهای پرچمدار یا بالای ۶۰۰ دلار که ارز نیمایی به آنها اختصاص پیدا نمیکند، نوسان قیمت داریم؛ زیرا این گروه کالایی برای واردات از ارز حاصل از صادرات صادرکنندگان کالاهای مختلف استفاده میکنند. صادرکنندگان باید ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما با قیمت مصوب بانک مرکزی ارائه کنند اما به جای آن تلفن همراه وارد میکنند.»
این مسئلهای است که پیش از این هم از سوی دبیر انجمن واردکنندگان موبایل به زومیت اعلام شده بود. دبیر این انجمن پس از اعلام خبر مشخص شدن مبنای قیمت ارز حاصل از صادرات، از دولت و بانک مرکزی تقاضا کرد که اجازه واردات را فقط به شرکتهایی بدهند که سابقه واردات موبایل دارند:
تقاضای ما این است که تأمین ارز حاصل از صادرات با در نظر گرفتن سابقه شرکتهای واردکننده پیش برود؛ یعنی شمولیت سابقه لحاظ شود تا از فردا شرکتی که هیچ سابقهای در حوزه واردات تلفن همراه نداشته اقدام به وارد کردن گوشی نکند، چون کالای ما کالای تخصصی است و واردات آن برای همه شرکتها میسر نیست.
صادرکننده واردات موبایل بیکیفیت را به ارائه ارز در سامانه نیما ترجیح میدهد
با وجود این درخواست اما رئیس اتحادیه خدمات تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی مشهد از اقدام صادرکنندگان به واردات گوشیهای موبایل به کشور خبر میدهد. به گفته او، بسیاری از این گوشیها بدون کیفیت بوده و بعضی از آنها هم ریپک یا ریفربیشد هستند. او در این خصوص تصریح کرد:
در هفته گذشته شاهد مواردی از این دست بودیم که کالاهایی از گروه کالایی خاصی(آیفون) بهصورت رسمی وارد شده که ریفربیشد و ریپک هستند و مورد تأیید نیستند. متأسفانه این موضوع در حال افزایش است که ضرر آن به مصرفکننده میرسد و در نهایت اتحادیه باید پاسخگوی تبعات این معضل باشد.
دود وفور گوشی ریپک و ریفربیشد در بازار به چشم مصرفکننده نهایی میرود
به گفته تقیزاده، با توجه به اینکه صادرکنندگان در حوزه تلفن همراه تخصص ندارند، گوشیهایی را وارد بازار موبایل کشور کردهاند که از کیفیت لازم برخوردار نیستند و در بسیاری از موارد ریفربیشد یا ریپک هستند و بهجای محصول اصل که جعبهگشایی نشده به مصرفکننده فروخته میشوند.
ثبات در بازار گوشیهای کمتر از ۶۰۰ دلار
رئیس اتحادیه خدمات تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی مشهد یکی دیگر از مشکلات ناشی از عدم ارائه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیمایی را هم ایجاد نوسان قیمت در بازار موبایل کشور میداند. او با بیان اینکه صادرکنندگان به جای ارائه ارز حاصل از صادرات خود در سامانه نیما با قیمت مصوب بانک مرکزی اقدام به واردات گوشی میکنند، گفت:
ما مخالف این موضوع هستیم؛ زیرا در این صورت کنترلی روی قیمتها نداریم و با نوسان دلار قیمتها تغییر میکند. ما اعلام کردیم این ارز باید در سامانه نیما عرضه شده و واردکنندگان تلفن همراه کالا وارد کنند؛ اما این موضوع از دسترس ما خارج شده، نظارتی وجود ندارد و مشکلاتی برای واردکنندگان تلفن همراه و واحدهای صنفی ایجاد شده است.
تقیزاده همچنین اعلام کرده است که برخلاف نوسان قیمت موجود در بازار گوشیهای بالای ۶۰۰ دلار، در خصوص گوشیهای موبایل کمتر از ۶۰۰ دلار که ارز نیمایی به آنها اختصاص پیدا میکند، ثبات وجود دارد. او در این زمینه گفت:
در حال حاضر وضعیت بازار موبایل برای گوشیهای زیر ۶۰۰ دلار که عموم مردم استفاده میکنند و بانک مرکزی ارز نیمایی به آنها اختصاص میدهد، ثبات نسبی دارد. مسائل ارز در بازار آزاد ارتباطی به گوشیهای زیر ۶۰۰ دلار ندارد، بنابراین قیمت آنها تغییر نمیکند؛ زیرا ارز اختصاص دادهشده به این گروه کالایی قیمت ثابتی دارد.
او همچنین توضیح داده که در حال حاضر گوشیهای موبایل کمتر از ۶۰۰ دلار به اندازه کافی در بازار موجود است و شرایط برای خرید گوشیهای زیر ۶۰۰ دلار خوب است؛ هرچند به گفته او از اسفندماه سال گذشته با افزایش قیمت ارز نیمایی، توان مردم برای خرید این گوشیها کمتر از قبل شده است.