از تایتان تا جمینای؛ داستان نامگذاری هوش مصنوعی گوگل
چتبات گوگل در ابتدا با نام Bard در اختیار عموم قرار گرفت؛ اما پس از چندی تغییر نام داد و اکنون تحت عنوان Gemini در دسترس قرار دارد. البته به نظر میرسد که گوگل در ابتدا قصد داشته است نامی کاملاً متفاوت را برای هوش مصنوعی خود انتخاب کند. اما علت این نامگذاری چیست؟ در ادامه به پاسخ به این سؤال خواهیم پرداخت.
گوگل برای اولینبار در کنفرانس توسعهدهندگان (I/O) سال گذشته اقدام به معرفی چتبات جمینای کرد؛ اما گزارشها نشان میدهند که هنگام توسعه این محصول، نام تایتان برای آن در نظر گرفته شده بود که بزرگترین قمر سیاره زحل بهشمار میرود. طبق گفتههای جف دین، دبیر ارشد توسعه جمینای، وی بهدنبال نامی مرتبط با فضا بوده که جایگزین تایتان کند؛ زیرا چندان از این انتخاب راضی نبوده است. در نهایت آنها به نام Gemini رسیدند که معانی مختلفی دارد و از جمله آنها میتوان به معادل کلمه «دوقلو» در لاتین اشاره کرد؛ اسمی که میتواند به ادغام دو بخش DeepMind و Google Brain در سال ۲۰۲۳ اشاره کند.
کلمه جمینای میتواند بهصورت فلکی دو پیکر نیز اشاره کند. جف دین در پست خود داخل وبلاگ گوگل، اشاره میکند که تکیهبر مفهوم گفته شده از این کلمه، هدف اصلی آنها از نامگذاری بوده است. در آن زمان دو تیم بخشهای دیپماند و گوگل برین همکاری نزدیکی با هم داشتند تا مدل زبانی جامعتری را پدید آورند. از سوی دیگر ماهیت دوگانه جمینای هم با نام آن همخوانی دارد؛ زیرا از نظر گوگل این هوش مصنوعی قادر به انطباق سریع با کاربران و پردازش انواع مختلف دادهها است که موجب برازنده شدن نام مذکور برای آن میشود.
شایانذکر است که ناسا هم در گذشته پروژهای تحت عنوان جمینای داشته است و گوگل اولین مؤسسهای نیست که به سراغ این نام مرتبط با فضا میرود. ناسا در قالب پروژه جمینای اقدام به تست تجهیزات و تکنیکهای ارسال فضانوردان به سطح ماه کرد و این پروژه امروزه مختومه محسوبمیشود. در ادامه پروژه آپولو از دادههای جمینای استفاده نمود و فضانوردان را با موفقیت به ماه ارسال نمود.
ظاهراً پس از پیشنهاد دادن نام جمینای توسط جیف دین به اریول وینالیس، دیگر دبیر ارشد فنی این بخش، فرایند انتخاب نام به پایان رسیده است. البته تیم توسعه قصد داشته است که انواع مدلهای مختلف هوش مصنوعی گوگل را با نامهای مرتبط با ستارگان انتخاب کند؛ اما در نهایت نامهای پرو، نانو و اولترا به این منظور مورد استفاده قرار گرفتند. اکنون احتمال دارد که گوگل در آینده اقدام به معرفی نسل جدیدی از هوش مصنوعی خود با نام آپولو کند؛ اگرچه این موضوع توسط هیچکدام از اعضای تیم توسعه تایید نشده است.
گوگل بهتازگی در کنفرانس توسعهدهندگان خود از نسخههای جمینای ۱.۵ پرو و ۱.۵ فلش رونمایی کرد. نسخه فلش هوش مصنوعی گوگل، سبکتر از نسخه پرو است؛ اما قدرت مشابه را ارائه میکند و میتواند ۱ میلیون توکن را مورد پردازش قرار دهد. از دیگر قابلیتهای آن میتوان به حداکثر پردازش ۱۵۰۰ صفحه فایل PDF یا نوشتن کدهایی با بیش از ۳۰ هزار خط اشاره نمود.