یکی از بزرگترین شکست‌های استارت‌آپی؛ ورشکستگی WeWork
سرمایه‌گذاران دیگر اعتقادی به آینده روشن WeWork ندارند. این شرکت که روی فضای کار اشتراکی و اجاره محیط کار تمرکز داشت، حالا در شرف ورشکستگی است. ارزش‌گذاری بازار در حدود ۴ سال از ۴۷ میلیارد دلار به تنها چند میلیون دلار سقوط کرده و حتی اقبال کارکنان به فضای کار اشتراکی و کار ترکیبی در دوران پسا پاندمی هم نتوانست مشکلات متعدد این شرکت را برطرف کند و WeWork زیر فشار افزایش نرخ بهره و بدهی سنگین در شرف نابودی است.
به گزارش پیوست، وال‌استریت ژورنال به نقل از افراد مطلع گزارش داده که شرکت WeWork ممکن است هفته آینده اعلام ورشکستگی کند و با وجود اینکه سخنگوی شرکت می‌گوید «ما درمورد گمانه‌زنی‌ها اظهار نظر نمی‌کنیم» اما بسیاری سرنوشت مشابهی با آنچه وال‌استریت ژورنال نقل کرده را اجتناب‌ناپذیر می‌دانند.
بازار سهامی به نظر تصمیم خود را درمورد این شرکت گرفته است. WeWork در ماه آگوست از بورس نیویورک حذف شد و روز دوشنبه نیز یک رکود ۵۰ درصدی را تجربه کرد و حالا فعالیت‌های اجاره ملک این شرکت نیز تنها ۶۰ میلیون دلار ارزش‌گذاری میشود.
این در حالی است که تنها چهار سال پیش و در سال ۲۰۱۹ و پیش از تلاش ناموفق آدام نیومن، مدیرعامل وقت و متظاهر این شرکت، WeWork حدود ۴۷ میلیارد دلار ارزشی گذاری شد. یعنی ارزش چهارسال پیش این شرکت ۴۶.۹۴ میلیارد دلار بیشتر از آن چیزی است که بازار امروز برای این شرکت قائل است.
شرکت WeWork را در سال ۲۰۱۰ آدام نیومن، کارآفرین اسرائیلی، بنیان‌گذاری کرد و هدفش بازار فضای کار اشتراکی بود.
آدام نیومن، هم‌‌بنیان‌گذار و مدیرعامل سابق WeWork
او در سال ۲۰۱۱ در مصاحبه‌ای با نیویورک دیلی نیوز گفت: «دهه ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰، دهه ‘I’ بود. آیفون، آی‌پاد- همه‌چیز درمورد من بود. ببینید به کجا رسیدیم؟ یک رکود اقتصادی. دهه بعدی دهه ‘ما’ است که آینده نوآوری را همکاری شکل می‌دهد.»
شرکت WeWork برای شکل دادن به چنین آینده‌ای کارکنان جوان را به ویژه در بخش تکنولوژی هدف قرار داده و فضای کار آرام و زیبا را در اختیار آنها قرار داد.
هدف این بود که کارکنان علاوه در کنار کارشان بتوانند در یک محیط زیبا خوشحال باشند و «آنچه دوست دارند را انجام دهند.»
اقدام نوآورانه این شرکت به ویژه در بازار املاک تجاری باعث جذب سرمایه بالایی از مجاری مختلف شد. این شرکت در سری G جذب سرمایه خود در جولای ۲۰۱۷ حدود ۲۰ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شد.
نیومن تا آن سال با فروش سهام به سرمایه‌گذاران، عایدی آن را به خرید ملک اختصاص می‌داد. او تا سال ۲۰۱۴ یک مرکز مسکونی ۱۰.۵ میلیون دلاری در نیویورک خریده بود و پس از آن هم در سال ۲۰۱۶ یک ملک ۱۶ میلیون دلاری دیگر در وستچستر نیویورک خرید.
اما دوران اوج این شرکت مربوط به زمانی است که SoftBank ژاپن در ژانویه ۲۰۱۹ مبلغ سرسام آور ۲ میلیارد دلار را با ارزش‌گذاری ۴۷ میلیارد دلاری روی این شرکت سرمایه‌گذاری کرد.
کمی بعد در سپتامبر ۲۰۱۹ انتقادات زیادی متوجه این شرکت بود. الگوی کسب‌وکار WeWor، اجاره بلند مدت (معمولا ۱۵ ساله) املاک و سپس ارائه آن در قرارداده‌های کوتاه مدت (حدود ۲ ساله)، هدف نقد بسیاری از سرمایه‌گذاران بود.
سرمایه‌گذاران و فعالان بازار سرمایه چنین رویکردی را زیان‌ده می‌دانستند، زیرا بخش زیادی از درآمد شرکت نیز صرف بهینه‌سازی فضا برای کارکنان می‌شد.
نگرانی‌های با خروج مدیرعامل متظاهر WeWork بیش از پیش شدت گرفت. اخبار منتشر شده نشان می‌داد که نیومن املاک شخصی خود را به WeWork اجاره داده است.
برای خروج نیومن، WeWork مجبور شد تا ۱.۷ میلیارد دلار به او پرداخت کند. این شرکت در نوامبر ۲۰۱۹ به حدی عملکرد ضعیفی داشت که Softbank به دلیل سرمایه‌گذاری نادرست و زیان بیش از حد در قمار ۲ میلیارد دلاری خود از سهام‌داران عذرخواهی کرد، اما با همه این اوصاف همچنان در یک سرمایه‌گذاری مجدد ۱۰ میلیارد دلار سرمایه در اختیار این شرکت گذاشت و به سهام‌دار ۸۰ درصدی آن تبدیل شد. پسر ماسایوشی، بنیان‌گذار SoftBank، به آینده روشن این شرکت ایمان داشت.
ضربه جدی در پی همه‌گیری کووید
همه‌گیری کووید و قرنطینه باعث شد به وضوح ضربه محکمی به الگوی کسب‌وکار این شرکت وارد کرد. WeWork در سال ۲۰۲۰ بیشتر زمان خود را به تعدیل نیرو، بستن دفاتر و مذاکره دوباره قراردادهای اجاره اختصاص داد.
در سال ۲۰۲۱ و با وجود عبور از یک دوران سخت، این شرکت نهایتا با ارزش‌گذاری ۹ میلیارد دلار عرضه عمومی شد و مدیرعامل سابق همچنان ۱۱ درصد از سهام شرکت را در اختیار داشت.
پس از همه‌گیری، بسیاری آینده شرکت را به دلیل شهرت کار ترکیبی روشن پیش‌بینی می‌کردند اما همچنان هزینه‌های سنگین دست و پا گیر بود. نوامبر سال گذشته WeWork اعلام کرد که با وجود بهبود عملکرد نسبت به دوران پاندمی، در سال ۲۰۲۲ خبری از سوددهی نیست.
متاسفانه حتی با وجود تقاضای زیاد بازار برای فضای کار اشتراکی و کار ترکیبی، هزینه املاک این شرکت، که عمدتا در مناطق ثروتمند بودند، باعث زیان شرکت بود.
گزارش مالی سال ۲۰۲۲ شرکت نشان می‌دهد که با وجود افزایش درآمد ۲۶ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱، در بهترین حالت این شرکت در سال ۲۰۲۳ از زیان‌دهی خارج میشود.
افزایش نرخ بهره باعث شد تا بار سنگین بدهی‌ها و وام‌های شرکت دیگر غیرقابل تحمل باشد. در ماه مه، سندیپ ماتارانی، مدیرعامل شرکت از سمت خود کناره گیری کرد، دیوید تالی، جانشین آن نیز شرایط سخت اقتصادی را برای عملکردی ضعیف‌تر از پیش‌بینی‌ها سرزنش می‌کرد. شرکت در سال ۲۰۲۳ نیز بسیاری از مراکز غیرسودده خود را تعطیل کرد و پس از اینکه قیمت سهام شرکت بیشتر از ۳۰ روز با ارزشی کمتر از یک دلار معامله شد، بورس نیویورک سهام WeWork را از پلتفرم خود حذف کرد.
حال گزارش‌های مختلف از احتمال ورشکستگی شرکتی می‌گویند که زمانی میلیارد‌ها دلار ارزش داشت و تحقق این گمانه‌زنی‌ها به یکی از بزرگترین شکست‌های تاریخ استارت‌آپی جهان بدل میشود.